مجموعه های تلویزیونی در شبکه نمایش خانگی: مردم نگاری مصرف و دریافت دانشجویان دانشکده صداوسیما و دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی از تماشای سریال ویدئویی قهوه تلخ

در پژوهش حاضر تلاش شده است تا مصرف و دریافت جوانان تحصیل کرده از تماشای سریال ویدئویی قهوه تلخ مورد مطالعه قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش شناخت تغییر الگوهای مصرف رسانه ای در استفاده از محصولات فرهنگی ـ رسانه ای غیررسمی است. بررسی گونه های مواجهه و مصرف جوانان تحصیل کرده و تحلیل دریافت های آنان از محتوای سریال قهوه تلخ نیز دغدغه این پایان نامه بوده است. نظریه دریافت، رویکرد مخاطب فعال، مصرف رسانه و سبک زندگی، آیینی کردن جامعه، مفهوم اجتماع و الگوی سفر قهرمان، چارچوب نظری تحقیق را تشکیل داده است. سوال های این پژوهش عبارت بوده اند از 1. دلایل گرایش جوانان به خرید و تماشای سریال قهوه تلخ چیست؟ 2. شیوه توزیع و پخش این سریال چه تاثیری در نوع برخورد و نحوه تماشا آن داشته است؟ 3. بینندگان چه نوع تفسیر و برداشتی از متن این مجموعه ویدئویی داشته اند؟ 4. مخاطبان تا چه حد با محتوا و شخصیت های داستان درگیر شده اند؟ 5. آیا تماشای این سریال برای جوانان تفریح و سرگرمی ایجاد کرده است؟ 6. آیا جنسیت باعث تفاوت در مصرف رسانه ای و همچنین دریافت جوانان از این سریال شده است؟ 7. جنبه های مثبت و منفی تماشای سریال های شبکه نمایش خانگی در مقایسه با محصولات رسانه رسمی از دیدگاه جوانان کدام است؟ به منظور بررسی ژرفانگر رفتار مخاطبان این سریال با استفاده از روش کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق به بررسی آرای 44 نفر از دانشجویان دانشکده صداوسیما و دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که مصاحبه شوندگان آگاهانه و فعالانه به تماشای سریال قهوه تلخ گرایش یافتند. مصرف دی وی دی ها الگوهای سنتی تماشای سریال را با چالش مواجه کرده است و حق انتخاب محصولات رسانه ای را به مخاطبان واگذار کرده است. شیوه های زندگی مخاطبان در نحوه مصرف آنان تاثیرگذار است. پیگیری سریال قهوه تلخ تنها به منظور گذران اوقات فراغت نیست و افراد برای مشارکت در اجتماع بینندگان این سریال به تماشای مجموعه روی آورده اند. همچنین سریال قهوه تلخ حکم رسانه ای را دارد که ناگفته ها و دغدغه های ذهنی تماشاگر را با زبان طنز ادا می کند و مخاطب همسو با سایر بینندگان این سریال از حقایق و ناگواری های زندگی اجتماعی خود کنده می شود و به شکل اسطوره ای به دنیای آرمانی داستان سفر می کند. لذت همسفر شدن با آدم های مجموعه قهوه تلخ، منجر به فرایند آیینی شدن مصرف این سریال می شود.